2018 Geautomatiseerde Rijsystemen
Wat zijn geautomatiseerde rijsystemen?
Nieuwe automodellen zijn geavanceerder omdat autofabrikanten steeds meer stappen zetten richting de autonome (of zelfrijdende) auto. De zelfrijdende auto heeft nog een lange weg te gaan maar meer en meer auto's, zelfs gangbare modellen, beschikken nu al over allerlei rijhulptechnologieën. Adaptieve (of intelligente adaptieve) cruise control (ACC) in combinatie met Lane Centering (LC) helpt de bestuurder een door hem ingestelde snelheid aan te houden, een veilige afstand tot de voorligger te bewaren en de auto in het midden van de rijstrook te houden.
Bestuurders kunnen hierdoor veiliger rijden en ervaren minder stress.
Wettelijk gezien worden systemen die de bestuurder continu ondersteunen bij het gas geven, remmen, binnen de rijstrook houden of wisselen van rijstrook aangeduid als Automated Commanded Steering Functions (ACSF, automatisch aangestuurde besturingsfuncties), categorie B1.
Rijhulptechnologieën raken steeds meer ingeburgerd, zelfs in gangbare automodellen.
In het kader van autonoom rijden worden ze vaak aangeduid als Niveau 2-systemen, conform de classificatie van de Society of Automotive Engineers (SAE). Euro NCAP noemt deze systemen simpelweg hulpsystemen voor de bestuurder omdat ze bedoeld zijn om de bestuurder te helpen en niet om de controle over de auto over te nemen. De bestuurder dient te allen tijden zijn handen op het stuurwiel en zijn blik op de weg te houden . Momenteel zijn systemen waarbij de bestuurder voor langere tijd het stuurwiel los kan laten of andere taken kan uitvoeren niet toegestaan op de openbare weg.
Deze systemen zijn bedoeld om de bestuurder te helpen en niet om de controle over de auto over te nemen.
De huidige beschikbare technologieën zijn met name bedoeld voor gebruik op wegen met duidelijk gemarkeerde rijstroken, zoals snelwegen. Deze systemen kunnen echter ook worden ingeschakeld op wegsoorten waarvoor ze volgens de fabrikant niet zijn bedoeld en waarvoor ze niet geschikt zijn. Een goed hulpsysteem helpt de bestuurder veilig te rijden zonder dat hij te veel op het systeem gaat vertrouwen. Daarom moet een dergelijk systeem verkeerd gebruik kunnen herkennen, zoals het niet-vasthouden van het stuurwiel, en de bestuurder erop attenderen dat hij moet blijven opletten. De bestuurder moet het systeem bij elke rit weer inschakelen, anders dan bij systemen die ingrijpen zoals het automatisch noodstopsysteem (AEB) of Lane Keep Assist.
De bestuurder dient te allen tijden zijn handen op het stuurwiel en zijn blik op de weg te houden.
About the Tests
Highway Assist-systemen ondersteunen de bestuurder tijdens eentonige snelwegritten. Ze kunnen de rijsnelheid automatisch aanpassen aan bochten in de weg, snelheidslimieten en verkeer in de omgeving van de auto. Om consumenten een realistischer beeld te geven van de mogelijkheden van de huidige systemen heeft Euro NCAP tests ontwikkeld om hun prestaties te meten in kritische verkeerssituaties. Deze verkeerssituaties worden op een testbaan gesimuleerd.
Adaptieve Cruise Control Tests
Adaptieve cruise control (ACC) past de kruissnelheid van de auto automatisch aan de snelheid van een langzamer rijdende voorligger aan en houdt daarbij een veilige afstand aan. De ACC werkt onafhankelijk van en ter aanvulling op andere hulpsystemen voor de bestuurder die al door Euro NCAP zijn getest, zoals AEB en Lane Keep Assist. Deze systemen blijven op de achtergrond actief. Het ACC-onderdeel van de geautomatiseerde rijsystemen wordt getest aan de hand van een uitgebreide versie van de Euro NCAP-test van het AEB-systeem. Hierbij worden snelheden benaderd die gangbaar zijn op Europese snelwegen. Deze systemen zijn ontworpen om de snelheid automatisch aan te passen bij het naderen van een langzamer rijdende of remmende voorligger. In de meeste gevallen presteren ze erg goed in dergelijke tests. Maar niet alle systemen werken even goed wanneer de auto een stilstaand voertuig nadert, omdat de huidige algoritmes moeite hebben met het herkennen van stilstaande objecten.
De zwaarste tests voor Highway Assist-systemen zijn de "invoegtest" (cut-in scenario) en "uitvoegtest" (cut-out scenario). Bij de invoegtest voegt een voertuig vlak voor de testauto in op de rijstrook. Dit gebeurt in de praktijk regelmatig. Een oplettende bestuurder zal in een vroeg stadium op de manoeuvre anticiperen en zijn snelheid aanpassen. Bij de uitvoegtest verlaat de voorligger plotseling de rijstrook om een remmende auto vóór hem te ontwijken. Hierdoor heeft het systeem slechts kort de tijd om de situatie in te schatten en erop te reageren.
Cut-in scenario
Cut-out scenario
Stuurhulptests
Er is een tweede serie tests ontwikkeld voor de Lane Centering-functie. Deze functie ondersteunt de bestuurder permanent om het midden van de rijstrook te houden. De mate van stuurhulp die door elk systeem wordt gegeven, wordt bepaald aan de hand van de zogenaamde S-bochttest. Deze test wordt met verschillende snelheden uitgevoerd. Een goed hulpsysteem zal de bestuurder blijven ondersteunen tijdens de manoeuvre. Het systeem mag de bestuurder niet tegenwerken en het mag niet plotseling uitschakelen. Een andere test meet de kracht die de bestuurder op het stuurwiel moet uitoefenen om uit te wijken voor een klein obstakel op de weg.
Alle tests van geautomatiseerde rijsystemen worden uitgevoerd op een testbaan met duidelijk aangegeven wegmarkeringen. Voor de invoeg- en uitvoegtests wordt gebruikgemaakt van een door een robot bestuurde dummy-auto om de herhaalbaarheid van de test te garanderen.
Speed assistance is een andere functie die auto's nodig hebben om autonoom te kunnen rijden. Tot de huidige systemen behoren heel eenvoudige snelheidsbegrenzers, waarbij de bestuurder zelf de snelheid moet instellen, maar ook veel geavanceerdere systemen. Intelligent Speed Adaptation (ISA, intelligente snelheidsaanpassing) maakt gebruik van digitale kaartgegevens en of visuele data van een camera om de ter plaatse geldende snelheidslimiet te bepalen. Als de bestuurder dat wil, kan ISA de rijsnelheid aan deze limiet aanpassen. Speed assist-systemen maken momenteel deel uit van het reguliere testprogramma van Euro NCAP. Hiervoor zijn geen nieuwe tests ontwikkeld. Slechts enkele van de geteste auto's waren uitgerust met Intelligent Speed Adaptation.
Naast het testen van de hoofdfuncties van het systeem checkt Euro NCAP ook of de door de fabrikant verspreide informatie - via de media, reclamespotjes of het instructieboekje - juist is, de mogelijkheden van het systeem niet worden overdreven en of de informatie over het systeem en de beperkingen ervan voldoende duidelijk en volledig is.
Over de resultaten
Euro NCAP laat vooralsnog de geautomatiseerde rijsystemen niet meewegen in de sterrenbeoordeling omdat we zelf nog bijleren over hoe deze systemen ontworpen zijn, wat hun fysieke beperkingen zijn en welke veiligheidsvoordelen te verwachten zijn.
In plaats daarvan richt Euro NCAP zich op het geven van informatie over de huidige stand van de techniek en geeft Euro NCAP zijn mening over de ontwerpstrategie van de autofabrikant, binnen de wettelijk context van de Europese regelgeving.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Werkt het?
Wanneer Highway Assist-systemen worden gebruikt op de manier waarvoor ze zijn bedoeld, kunnen ze zorgen voor een comfortabelere en minder stressvolle rijervaring voor de bestuurder. Bovendien helpen ze een veilige afstand tot de voorligger te bewaren. De systemen reageerden tijdens de tests verschillend. Verschillende benaderingen leiden tot verschillen in de balans tussen de input van de bestuurder en die van de auto, en tot het gevaar dat de bestuurder te veel op het systeem gaat vertrouwen. Bij de zwaardere invoeg- en uitvoegtests kon een aanrijding alleen worden voorkomen door een oplettende bestuurder, die op tijd reageerde.
Deze eerste serie tests van hulpsystemen voor bestuurders maakt duidelijk dat een auto met deze systemen niet kan worden beschouwd als een autonome of zelfrijdende auto: deze systemen ondersteunen slechts de bestuurder. Naast het feit dat er altijd een mens nodig is om de auto te besturen, is het noodzakelijk dat de modernste passieve en actieve veiligheidssystemen op de achtergrond als back-up beschikbaar blijven.